از نظر متخصصان فک و صورت «فک ناهنجار» به چه نوع فکی اطلاق می شود؟

ناهنجاری فکی را باید از دو جنبه ی زیبایی و عملکردی بررسی کرد و هنگامی که هماهنگی مناسب میان قوس دندانی و هر دو فک وجود نداشته باشد، دندان ها و فک ها در معرض آسیب بیشتری قرار می گیرند انجام این عمل در نهایت باعث بهبود توانايی جويدن غذا، صحبت کردن و نفس کشيدن می شود.
از این جراحی می توان علاوه بر موارد ذکر شده در درمان بیماری های مادرزادی مانند شکاف کام و لب هم استفاده کرد

مشکلات نامرتبی فک و دندان می‌توانند ژنتیکی، مادرزادی یا تکاملی باشند، بنابراین یا در بدو تولد وجود دارند و یا در حین رشد فرد ایجاد می‌شوند. آسیب فک و مفاصل فک و نیز پاتولوژی (یعنی مراکز رشد غیرعادی، تومورها و غیره) نیز می‌توانند باعث بدشکلی‌های فک و دندان در هر سنی شوند. علائمی که ممکن است یک فرد مبتلا به ناهنجاری فک و دندان داشته باشد عبارتند از:

• افرادی كه دهانشان خشک می شود
• افرادی كه دچار ساییدگی دندان هستند
• افرادی كه دچار آپنه ی انسدادی خواب هستند، این مشکل به وسیله ی مشکلات تنفسی هنگام خواب تشخیص داده می شود مانند خر و پف یا خرناس
• افرادی كه در هنگام جویدن و گاز زدن احساس ناراحتی می كنند
• افرادی كه صورتشان از روبرو و پهلو تقارن ندارد
• افرادی كه تومور فکی دارند
• افرادی فک پایین آنها دچار عقب رفتگی است و چانه دارند
• افرادی كه بیرون زده فک دارند
• افرادی که در هنگام بسته بودن دهان بین دندان های بالا و پایین شان فضای باز وجود دارد که به آن اپن بایت گفته می شود.
• افرادی كه به فک یا صورتشان آسيب رسيده است
• افرادی كه نمی توانند لب هايشان را بدون فشار روی هم قرار دهند
• افرادی كه تنفس دهانی غیر ارادی دارند
• افرادی كه درد مزمن فک یا درد مزمن مفصل فک دارند (TMJ)
• افرادی كه بصورت مادرزادی در ناحيه فک مشكل دارند

• کوچک بودن چانه
• داشتن لبخند لثه ای
• مشکلات ژنتیکی نامطلوب رشد استخوانی
• مشکلات جویدن
• بلندی یا کوتاهی صورت
• رتروگناتیسم فک بالا یا پایین
• مال اکلوژن شدید
• عدم تقارن صورت

ریتینر (ارتودنسی متحرک)، ارتودنسی ثابت و کشیدن دندان اولین روش هایی است که به ذهن هر دندانپزشکی می رسد. با این وجود در صورتی که مشکلات بایت بسیار شدید یا ناشی از  ساختار استخوان فک باشند، جراحی فک بهترین راه حل است. و می تواند مشکلات زیر را حل کند

• اُپن بایت
• کراس بایت
• آندربایت
• اوربایت

در برخی از موارد به دلیل همزمانی نامنظمی دندان ها باید قبل از انجام جراحی فک بالا و پایین ارتودنسی انجام گردد و بعد از پایان دوره درمان جراحی فک و صورت بر روی بیمار انجام شود. بنابراین فرد باید قبل از انجام هر گونه جراحی زیبایی فک جلسه ی مشاوره ی ارتودنسی نیز داشته باشد زیرا در جراحی فک دندان ها نیز درگیر می شوند و کار بر روی آنها نیز ضروری است.

در هنگام این عمل استخوان های فک توسط جراح جا به جا یا برش داده می شود و در برخی از موارد نیز نیاز به پیوند دارد و اگر ارتودنسی بر روی دندان های شما باشد ممکن است جراح مجبور به تغییر مکان قرار گیری سیم های ارتودنسی شود و بعد از عمل این حس به شما القا شود که وضعیت شما از قبل بدتر شده است
در طول عمل جراحی ممکن است از عکس رادیولوژی و یا مدل های طراحی شده از دهان و دندان استفاده شود.
این نوع جراحی به روش های مختلفی بر اساس نوع عمل و شرایط بیمار صورت می گیرد که می تواند در بیمارستان و تحت بیهوشی کامل و یا مطب جراح فک و دهان انجام شود
این جراحی ممکن است تا چند ساعت به طول بیانجامد

جراح برای نگهداری فک در وضعیت جدید از پلیت، پیچ و مهره، سیم و … استفاده می کند.
در این نوع جراحی شکاف در ناحیه داخلی دهان و در برخی موارد این شکاف در ناحیه خارجی دهان صورت می گیرد.
پس از انجام عمل جراحی، جراح شما دستورالعمل هایی برای رژیم غذایی به شما می دهد که شامل نوع موادغذایی است که باید مصرف کنید همچنین نیاز است که بعد از انجام عمل، از مصرف تنباکو و دخانیات خودداری کنید و فعالیت های شدید بدنی و فیزیکی را نیز کنار بگذارید .
درد ناشی از عمل جراحی به راحتی قابل کنترل است و دوره نقاهت جراحی بین یک تا سه هفته می باشد و بهبودی تقریبا بعد از ۶ هفته از عمل جراحی صورت می گیرد و درمان کامل در حدود ۹ تا ۱۲ ماه زمان نیاز دارد
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره عمل جراحی فک در مشهد با کلینیک تخصصی دکتر مهدی غلامی در ارتباط باشید.

مراحل جراحی فک به سه بخش تقسیم می شود :

• اقدامات قبل از جراحی فک
• مراحل حین جراحی ارتوگناتیک
• اقدامات بعد از جراحی فک

زمانی که فک بالا و پایین با هم تقارن ندارند، در واقع استخوان در یکی از آن دو بیش از دیگری رشد کرده است.

• اگر فک پایین جلوتر باشد، ممکن است بیمار به هایپرپلازی مندیبل (رشد بیش از حد استخوان فک پایین) یا هایپوپلازی ماگزیلا (عدم رشد کافی استخوان فک بالا) مبتلا باشد.
• اگر فک پایین عقب تر باشد، ممکن است بیمار به هایپرپلازی ماگزیلا ( رشد بیش از حد استخوان فک بالا) یا هایپوپلازی مندیبل (عدم رشد کافی استخوان فک پایین) دچار باشد.
• انحراف و عدم تقارن فکین ممکن است ناشی از رشد چندین سندروم باشد که در نتیجه، این سندروم ها مانع رشد یک سمت از فک یا رشد بیش از حد سمتی دیگر شوند.

اگر این شرایط را داشته باشید نیازمند جراحی فک یا تراشیدن فک می شوید در برخی از موارد ممکن است این علائم از زمان کودکی در چهره افراد قابل مشاهده باشد اما والدین باید تا سنین جوانی و اتمام رشد استخوان صبر کنند و بعد برای جراحی فک اقدام کنند. کودکان می توانند از ریتینر، هدگیر یا بریس های ثابت ارتودنسی برای بهبود مشکلات فک تا زمان رسیدن به سن مناسب کمک بگیرند. پس از این زمان بیمار می تواند جراحی فک پایین جلو آمده یا عقب رفته را انجام دهد.

با رعایت نکات ضروری قبل از جراحی فک بعد از عمل می توانید به نتیجه مطلوبی برسید. این عمل با اینکه جزو جراحی های سخت به شمار می آید اما امروزه با پیشرفت علم و اگر به صورت اصولی توسط جراحان حرفه ای ( مانند دکتر مهدی غلامی در مشهد ) و در مراکز و بیمارستان های معتبر صورت گیرد دچار هیچ گونه عوارضی نخواهید شد
اولين گام برای افرادی که نیازمند جراحی فک دارند انتخاب پزشک متخصص ارتودنسی و جراح فک متبحر و باتجربه است و انتخاب جراح خوب و حاذق برای رسیدن عوارض عمل به صفر بسیار اهمیت دارد.
حتما یک جلسه برای معاینه و مشاوره به متخصص ارتودنسی نیز مراجعه کنید تا بررسی ها و آنالیزهای دقیق برای شما صورت گیرد
ابتدا از سر و صورت بیمار رادیوگرافی استاندارد گرفته می شود تا جهت و میزان تغییر کاملا فک مشخص گردد. پس از بررسی و آنالیز دقیق مدارک توسط ارتودنتیست و جراح فک که ممکن است تا ۱ الی ۲ هفته به طول انجامد، نوع درمان به بیمار گفته می شود و معلوم می شود که مثلا باید یک فک یا هر دو فک یا چانه عمل شود و برای آمادگی کلی در جراحی فک معمولا نیاز به یک دوره ی مقدماتی ۹ تا ۱۸ ماهه - با توجه به شدت نامنظمی دندان ها - برای درمان ارتودنسی زمان نیاز خواهید داشت ابزارهای ارتودنسی دندان قبل از جراحی برداشته نمی شوند و در واقع در طول فرآیند جراحی به جراح کمک می کنند
در اولین اقدامات جراحی فک، ارتودنسی دندان با هدف هماهنگ کردن و ایجاد یک قوس مناسب (به گونه ای که به طور متناسب در روی یکدیگر قرار گیرند) انجام می شود.
زمانی که عکس رادیولوژی از تمام دندان ها تهیه شود، در صورتی که دندان ها دچار پوسیدگی و خرابی باشند مشخص می شود، و پزشک متخصص پیش از شروع ارتودنسی اقدام به رفع آن ها می کند.
همچنین اگر بیماری لثه داشته باشید ابتدا درمان لثه آغاز می گردد و در صورتی که دندان ها جرم داشته باشند، قبل از ارتودنسی و جراحی فک باید جرمگیری انجام شود
همچنین در برخی مواقع لازم است برای مرتب شدن دندان ها یکی الی چند دندان کشیده شود.
بیمار باید قبل و بعد از جراحی فک، بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کند و تحت نظردندانپزشک خود ، از نخ دندان مسواک مخصوص و دهان شویه استفاده کند.
و در نهایت جراحی که باید روی فک بیمار انجام شود ابتدا روی نمونه ای که از قبل شبیه سازی شده است انجام می شود تا نتیجه ی عمل روی قالب ابتدا شبیه سازی شود و در صورت تایید نتیجه عمل روی قالب، جراحی اصلی انجام می شود.

در صورتی که استخوان فک طی حادثه ورزشی، تصادف شکسته شود و به لثه ها آسیب وارد شود، بهترین گزینه برای برگرداندن عملکرد فک و تقارن چهره عمل جراحی فک می باشد.

در صورتی که شما دچار مشکلاتی مانند بزرگ یا کوچک بودن فک و یا نداشتن چانه و یا عدم تقارن در قسمت فک ها هستید بهتر است با مشاوره گرفتن توسط جراح فک و صورت تصمیم نهایی برای جراحی زیبایی را بگیرید
جراحی‌های زیبایی فک به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• جراحی زیبایی فک بالا
• جراحی زیبایی فک پایین
• جراحی زیبایی چانه

بعد از معاینه شما توسط جراح نوع عمل براساس عکس های شما به شما پیشنهاد داده می شود این عمل ها می توانند به تنهایی و یا با هم انجام شوند

جراحی زیبایی دیگری که روی فک افراد انجام می‌شود می‌تواند مختص کسانی باشد که فک پایین​شان یا به تنهایی یا همراه با فک بالا دچار مشکل است که این مشکل می‌تواند به صورت چرخیدن بیش از حد فک پایین به سمت بالا باشد که باعث در هم رفتن دندان‌های فک پایین به داخل دندان‌های فک بالا شود یا می‌تواند به صورت چرخیدن بیش از حد فک پایین به سمت پایین باشد که باعث باز ماندن دهان ناشی از نرسیدن دندان‌های جلویی فک‌ها روی هم می‌شود.
در این مواقع عمل روی فک پایین یا به تنهایی انجام می‌شود یا به همراه فک بالایی. در این عمل هم باز برشی در بیرون اتفاق نمی‌افتد و برش در داخل دهان خواهد بود. این‌بار فک پایین از مخاط و عضلات جدا می‌شود، در محل مناسب بریده شده و بازهم طبق معاینات و گرافی‌ها استخوان فک پایین در محل مناسب فیکس می‌شود.

شاید در مواردی که فک بالای بیمار عقب است شخص مراجعه‌کننده با این تصور نزد پزشک برود که فک پایین او بیش از حد جلوست در صورتی‌که اصل مشکل مربوط به عقب بودن فک بالای بیمار است. در بیمارانی که فک بالا عقب است معمولا لب بالایی آن‌ها خیلی عقب‌تر از لب پایینی ایشان است که خب همین موضوع سبب می‌شود بیمار به لحاظ زیبایی مشکل جدی پیدا کند. در عین حال افرادی که فک بالای آن‌ها عقب است چین‌های خنده‌شان بیش از حد فرو رفته است که البته این هم موضوع دیگری است که در زیبایی صورت آن‌ها اختلال ایجاد می‌کند.
همچنین برخی از بیمارانی که فک بالای آن‌ها عقب است ممکن است بدون اینکه بدانند احساس کنند گونه ندارند و باید برای گونه اقدام کنند در حالی‌که دلیل اصلی این موضوع هم می‌تواند همان عقب بودن فک بالایی این افراد باشد. در چنین مواردی درمان اصلی جلو آوردن فک بالا خواهد بود. حالا زمانی‌که تشخیص داده می‌شود این بیماران با عقب بودن فک بالا مواجه هستند و باید برای رفع این مشکل جراحی شوند، عمل روی آن‌ها انجام می‌گیرد.
همچنین ممکن است ارتفاع فک بالا بیش از حد زیاد یا کم باشد که می‌تواند سبب اختلال در جفت کردن دندان‌ها یا باعث باز ماندن دهان ناشی از عدم قرار گرفتن فک‌ها روی هم شود که در همه این موارد عمل جراحی فک بالا توصیه می‌شود. در این عمل همه برش‌های از داخل دهان خواهد بود و در پوست صورت هیچ برشی ایجاد نخواهد شد.
به این ترتیب استخوان فک بالا از مخاط و عضلات آزاد شده و با برش افقی در سطح بالایی ریشه دندان‌ها به طور کامل بریده می‌شود. در این مرحله استخوان فک جدا شده بر اساس معاینه‌های انجام شده قبل از عمل، گرافی‌ها و قالب‌های دندانی که پیش​تر گرفته شده در جای مناسب فیکس می‌شود.

قبل از جراحی فک و صورت از مصرف داروهای گیاهی و شیمیایی همچون وارفامین ، آسپرین که باعث رقیق شدن خون می شود خودداری کنید.
قبل از آماده شدن برای جراحی فک سوالاتی خود را به طور کامل از جراح خود بپرسید تا راهنمایی ها و دستورات لازم را به شما بگوید.
حتما پیش از عمل جراحی فک، فتوگرافی های جدید و فیلم برداری قبل از عمل انجام دهید.
در روز جراحی، حتما یک الی دو نفر همراه با خود داشته باشید.
تمامی مدارک مورد نیاز را همراه خود داشته باشید.

مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) بین فک بالایی و پایینی قرار دارد. شما می توانید این مفصل را با قرار دادن یک انگشت روی گوش و همزمان باز کردن دهان حس کنید. حرکتی که احساس می کنید باید متناوب و بدون خلل باشد. البته در صورتی که فک تان قفل کرده و یا با باز کردن زیاد دهان احساس درد می کنید، ممکن است دچار اختلال مفصل گیجگاهی فکی شده باشید که در برخی مواقع موجب تورم و تضعیف بافت های اطراف می شود.
پزشکان همیشه سعی می کنند تا حد امکان از روش های غیر تهاجمی برای درمان اینگونه اختلالات استفاده کنند. در برخی موارد اختلال مفصل گیجگاهی فکی با استفاده از محافظ های دهانی، ریتینر و یا دیگر بریس های ارتودنسی قابل درمان است. اما در موارد جدی تر، عمل جراحی فک برای بازگرداندن عملکرد فک و کاهش درد بیمار الزامی می باشد.

بعد از کامل شدن درمان ارتودنسی و پس از اینکه دندان ها با ارتودنسی در موقعیت صحیح قرار گرفتند، جراحی ارتوگناتیک (ارتوسرجری Orthosurgery) برای تنظیم فک بالا و پایین در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام می شود.
مدت جراحی فک وابسته به نوع و شدت عمل و اینکه آیا تنها یک فک نیاز به جراحی دارد یا هر دو فک بالا و پایین ، بین ۱ تا ۴ ساعت زمان میبرد.
بیمار صبح روز عمل به بیمارستان مراجعه کرده و بستری میشود و در اغلب موارد ۴ تا ۸ ساعت بعد از عمل نیز مرخص می شود.در بعضی مواقع ممكن است طبق نظر پزشک متخصص، يك روز پس از عمل نیز بستری شود
پروسه جراحی فک، با بودن براکت های ارتودنسی بر روی دندان ها انجام می گیرد .این امر باعث می شود دندان ها در موقعیت جدید حفظ شوند؛ همچنین جراح فک می تواند از الاستیک ها یا ابزار های دیگر بین فکی برای ثبات بعد از ارتوسرجری استفاده کند.در جراحی ارتوگناتیک تمامی تزریقات و برش‌ها توسط جراح متخصص فک و دهان در داخل دهان انجام میشود.
در جراحی فک پایین جلو آمده، به گوشه‌های دهان و پشت دندان‌های عقل داروی بی‌حسی تزریق می‌شود، سپس بافت باز شده و فک پایین در هر دو طرف، از زاویه فک در بعد عمودی برش داده شده و جدا میشود.
برای جابه‌جایی فک بالا نیز از حدود ۱۰ میلی‌متر بالای دندان‌ها، لثه برش داده میشود و جراح متخصص فک و دهان، پس از کنار زدن بافت نرم، فک بالا را با فرز برش می‌دهد و هر دو طرف را کاملا از استخوان جمجمه جدا می‌کند و سپس به اندازه لازم هر دو فک جابه جا میشود. و در نهایت با استفاده از ابزارهایی همچون : صفحات ، پیچ ها ، سیم ها یا کش ها ،فک ها را ثابت و فیکس میکند.
معمولا در ارتوسرجری Orthosurgery جراحان فک و دهان که تخصص دندانپزشکی هم دارند، تمامی برش ها را از داخل دهان می زنند، اما در برخی از موارد برش های خارج دهانی نیز ایجاد می شود که در این موارد جراح فک تمام تلاش خود را می کند تا برش ها قابل مشاهده نباشند.