مقدمه
ناهماهنگی و ناهنجاری های فکی علاوه بر این که بر روی شکل صورت اثر میگذارد و زیبایی و هارمونی چهره را به هم میزند، می تواند مشکلات عملکردی نیز برای فک و دندان ها به وجود آورد. به کمک جراحی فک یا ارتوگناتیک می توان بی نظمی استخوان های فک و تمام ناهماهنگی های مربوط به فک ها یا دندان ها را اصلاح کرد تا نحوه عملکردشان بهبود یابد. اگر شما هم جزء افرادی هستید که مشکلات فک و عدم هماهنگی فک و دندان هایتان تنها با ارتودنسی برطرف نمیشود، احتمالا نیازمند عمل جراحی فک هستید پس جهت مشاوره می توانید با بهترین جراح فک در مشهد (دکتر مهدی غلامی) در ارتباط باشید. در این مقاله با ما همراه باشید تا به اصلی ترین سوالات متداول درباره جراحی فک و صورت توسط دکتر مهدی غلامی پاسخ دهیم
چه کسانی نیاز به جراحی فک دارند؟
- افرادی که از آپنه خواب یا مشکلات تنفسی دیگر رنج می برند.
- افرادی که مشکل جویدن و بلع دارند.
- افرادی که ناهنجاری های فکی در آنها باعث سایش بیش از حد و خراب شدن دندان ها شده است.
- کسانی که به دلیل ازدحام و بی نظمی دندان ها و ناهماهنگی فک ها، از مشکلات گفتاری رنج می برند.
- افراد دارای مشکلات بایت دندانی (مشکلات مربوط به عدم هماهنگی فک های بالا و پایین مثل اپن بایت، دیپ بایت، اروبایت، کراس بایت وغیره)
- افرادی که به هنگام بستن دهان، لب هایشان به طور کامل بر روی هم قرار نمی گیرد.
- افرادی که دچار دردهای ناشی از اختلال در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) هستند.
- کسانی که دچار عدم تقارن ظاهری صورت هستند.
- کسانی که دچار آسیب های صورت شده اند یا دارای یا نقایص مادرزادی فک ها هستند.
انجام جراحی فک در چه صورت ضرورت دارد؟
اگر فردی دچار فک غیر طبیعی بوده؛ به طوری که برای عمل جویدن، تکلم و تنفس دچار مشکل باشد، لازم است که حتما این عمل جراحی را انجام دهد.
در موارد زیر، اغلب این عمل جراحی می تواند کمک شایانی به بهبود عملکرد فک و دندان ها کند:
- تنفس غیر ارادی از راه دهان
- جلو بودن فک پایین
- عقب بودن فک پایین
- کج بودن یا انحراف فک پایین
- داشتن چانه کوچک یا عدم وجود چانه
- وجود دردهای مزمن در فکها و مفاصل آنها
- کجی و انحراف یا تنگی شدید فک بالا
- مشاهده شدن مقدار زیادی از لثه ها به هنگام لبخند زدن یا باز شدن دهان
- وجود تومور در فک
چه سنی برای جراحی فک مناسب است؟
این جراحی باید زمانی انجام شود که رشد استخوان فک کامل شده باشد. بنابراین ۱۸ سالگی در اقایان و ۱۶ سالگی در بانوان بهترین زمان برای انجام این کار است، چرا که رشد فک در این سن به مرحله نهایی خود رسیده و متوقف میشود.
البته در شرایطی که فک بیمار دچار مشکلات حاد شده باشد، جراح زیاد به سن متقاضی توجه نمی کند و بلافاصله برای از بین بردن مشکل اقدام خواهد کرد.
آیا بعد از جراحی فک،جای زخم ها و برش ها یا بخیه های ناشی از جراحی بر روی صورت باقی مانده و مشخص است؟
یکی دیگر از سوالات متداول درباره جراحی فک و صورت که پاسخ آن: از آنجا که در این جراحی، تمامی برش ها در داخل دهان انجام می گیرد، شما بعد از جراحی فک هیچ گونه زخمی را مشاهده نخواهید کرد.
آیا در دوران کرونا می توان اقدام به جراحی فک کرد؟
در دوران شیوع کرونا، معمولا انجام جراحی های زیبایی در اولویت نیست و بهتر است که در صورت امکان آنها را به تعویق انداخت. اما اگر ناهنجاری های فکی برای بیمار تولید مشکلات حاد کند، بهتر است که با رعایت تمامی پرتکل های بهداشتی، این عمل در اسرع وقت صورت گیرد.
آیا جراحی فک، عوارض و خطرات احتمالی نیز به دنبال دارد؟
این جراحی معمولاً بی خطر است و توسط یک جراح متخصص دهان و فک و صورت و غالبا با همکاری متخصص ارتودنسی انجام می شود. با این حال این عمل نیز در مواردی می تواند مانند تمامی جراحی های عمومی، عوارض و خطراتی از جمله خونریزی، عفونت، آسیب های عصبی، شکستگی فک و یا نیاز به درمان ریشه در برخی دندن ها، به دنبال داشته باشد.
از دیگر عوارض جراحی فک میتوان به سفتی فک ( به مدت چند ماه ) و عوارض مربوط به داروهای بیهوشی و بیحسی اشاره کرد. همچنین در چند روز اول پس از جراحی نیز، صورت دارای ورم و کبودی است.
چه اقداماتی باید قبل و بعد از جراحی فک صورت گیرد؟
معمولاَ بیمار قبل از جراحی توسط ارتودونتیست تحت درمان قرار میگیرد تا دندانها وضعیت ایدهالی برای جراحی بدست آورند و پس از آن جراحی انجام شود. عموما آمادگی جهت انجام جراحی فک نیازمند یک مرحله ارتودنسی در یک دوره نُه تا چهارده ماهه است. ضمنا پس از جراحی مجددا نیاز به یک دوره ارتودنسی است که البته دوره آن در هر فرد متفاوت خواهد بود.
از مهمترین اقدامات بعد از عمل جراحی فک، کنترل حرکت فک است. به این معنی که فکها تمایل دارند به وضعیت قبلی خود برگردند که باید با این اتفاق مقابله شود. برای این منظور نیز از دستگاههای ارتودنسی استفاده میشود. حدود شش تا نه ماه بعد این دستگاهها از دهان خارج و با پلاکهای متحرک جایگزین میشوند. اینکار به تثبیت وضعیت دندانها کمک میکند.
ویدئو جراحی فک را مشاهده کنید
دوران نقاهت و مراقبت بعد از عمل به چه صورت است؟
بیمار بعد از ترخیص برای تکمیل فرایند طی شده باید مراقبتهایی را انجام دهد. برای مثال هنگام استراحت سر بالاتر از بدن قرار گیرد. داروهای تجویز شده را مرتب و در زمان مشخص استفاده نماید. تا مدتی از مسواک زدن در بخشهای جراحی شده اجتناب کند. از انجام فعالیتهای بدنی سنگین خودداری نماید. تغذیه بعد از جراحی هم موضوعی است که باید به آن توجه شود. بیماران میبایست یک رژیم غذایی سبک داشته باشند؛ بدین نحو که غذاهایی نرم مانند سوپ، پوره سیبزمینی و غیره میل نمایند.
آیا فک های بیمار بعد از عمل به هم بسته میشود ؟
در اغلب موارد،بعد از عمل نیاز به بستن فک با سیم نمیباشد و در این صورت بلافاصله بعد از عمل می توان فک را حرکت داد. اما معمولا از باندهای کشی استفاده می شود تا فک بتواند در موقعیت طبیعی قرار گیرد. استفاده از این باندها، به بیمارکمک می کند تا بتواند صحبت کند ، بخورد، بیاشامد و دندان های خود را تمیز کند.
آیا چاقي یا لاغري افراد می تواند در کیفیت یا نتیجه عمل موثر باشد؟
قطعاً چاقی یا لاغری بیش از حد در افراد می تواند برای جراحی فک ایجاد اشکال کند. داشتنگردنهاي کوتاه و فربه در افراد چاق، معمولا کار بيهوشي را مشکلتر ميکند.
درموارد لاغري مفرط نیز، پوشش بافت نرم صورت اوبراي استخوان بسيار نازک است و هر ناهنجاري را به بيرون انقال خواهد داد.
درصورتی که متوجه وجود مشکلاتی در فک های فرزندمان شویم، چه وقت و به کجا باید مراجعه کنیم؟
بین سه تا پنج سالگی، اگر ناهنجاری هایی در فک و دندان های فرزندتان مشاهده کردید، می توانید به یک جراح ارتودنتیست مراجعه کنید. در صورتی که اختلالات اسکلتی در سطح دندانی بوده و جزئی شاید،معمولا درمان ارتودنسی به تنهایی کفایت می کند. امااگر اختلالات شدید اسکلتی وجود داشته باشد، درمان ارتودنسی نه تنها به تنهایی مفید و کافی نیست، بلکه ممکن است مضر هم باشد.دراین صورت جراحی فک، اغلب ضروری است.
در این موارد، ابتدا متخصص ارتودنسی دندانهای فک بالائی را در بهترین موقعیت نسبت به دندانهای فک بالا و دندانهای فک پائینی را در بهترین موقعیت نسبت به فک پائین قرار میدهد.
سپس به کمک جراحی، موقعیت فک بالا یا پائین یا هر دو اصلاح میگردد.
بعد از جراحی و اصلاح موقعیت هر دو فک ، متخصص ارتودنسی میتواند اصلاح موقعیت دندانها را تکمیل کند.
نتیجه گیری
میتوان گفت عوامل ژنتیکی و سندرمهای مادرزادی و عوارض ناشی از ضربه به فک و صورت مهمترین دلایل ایجاد ناهنجاری در ناحیه فک و صورت است. افرادی که به دلایل مختلف مانند بیماری یا تصادف و غیره دچار مشکلاتی در فک و صورت خود شدهاند یا قصد انجام جراحیهای زیبایی صورت را دارند بهتر است برای به دست آوردن نتیجه ایدهآل به یک جراح ماهر و با تجربه مراجعه کنند.
با در نظر گرفتن مزایایی مختلف و متعدد جراحی های زیبایی فک و همچنین عوارض جانبی کم آن، این روش می تواند راهگشای بسیاری از ناهنجاری های مادرزادی و نقایص استخوانی باشد. از طرف دیگر همچنین این عمل می تواند نقش موثری در زیبایی فردی ایفا کند.
سوالات متدوال خود را در خصوص جراحی فک و صورت از دکتر مهدی غلامی ماهرترین جراح فک و صورت در مشهد بپرسید
دیگر مقالات درباره سوالات متداول درباره جراحی فک و صورت را اینجا مطالعه کنید.