تاثیر جراحی بینی بر درمان خر و پف
مقدمه
اغلب افراد گاهی اوقات به هنگام خواب خروپف می کنند. اما این عارضه ممکن است برای برخی دیگر به صورت همیشگی و مزمن وجود داشته. یا علامتی از یک مشکل جدی باشد. درمیان بزرگسالان، حدود ۴۰ درصد از مردان و ۲۴ درصد از زنان در طول خواب به طور دائم خروپف میکنند.
این مشکل در افراد چاق به مراتب بیشتر از دیگران است. اما خروپف چگونه ایجاد می شود و علت اصلی آن چیست؟ زمانی که می خوابیم. بافتها و عضلات نگه دارنده حلق، شل شده و راه هوایی در این ناحیه تنگ می شود. به همین دلیل، عبور هوا به سختی و همراه با ارتعاش بافت های حلق صورت می گیرد که باعث ایجاد صدای خشن خروپف خواهد شد.
در این مقاله به بررسی ابعاد مختلف تاثیر جراحی بینی بر درمان خر و پف می پردازیم.
چه عواملی در ایجاد خروپف موثر اند؟
- داشتن اضافه وزن
- این عارضه در مردان بیشتر از زنان دیده می شود.
- باریک بودن مسیر تنفسی
- مصرف الکل
- وجود مشکلات عملکردی تنفسی در بینی
- داشتن سابقه خانوادگی خروپف یا آپنه انسدادی خواب
معمولا کسانی که مجاری تنفسی باریکی دارند احتمال خروپف در آنها بیشتر است. مشکلات بینی شامل انسداد، احتقان یا انحراف تیغه بینی نیز ممکن است باعث ایجاد و تشدید خروپف شود.
خروپف کردن معمولا نشانه بیماری یا مشکلی جدی به حساب نمی آید عارضه ای بی خطر است. اما از آنجا که می تواند کیفیت خواب شما یا اطرافیان تان را مختل کند. بهتر است هرچه زودتر به فکر درمان آن باشید.
راه های درمان خر و پف
برای درمان خر و پف و آپنه انسدادی خواب که یکی از اختلالات خواب است. لازم است به یک متخصص فک و صورت یا گوش، حلق و بینی مراجعه کنید تا پس از انجام معاینات و آزمایشات لازم، بهترین روش درمانی برایتان تجویز شود.
برای تشخیص علت خروپف و تصمیم گیری برای درمان مناسب آن، حتما باید تست پلیسومنوگرافی (تست خواب) برای فرد انجام شود. تا بر اساس نتایج آن اقدام درمانی مناسب انتخاب شود.
از بین بردن خر و پف با درمان های جراحی
در بسیاری از موارد، جراحی می تواند در کاهش خروپف و درمان آپنه خواب انسدادی موفقیت آمیز باشد. البته در برخی موارد، خروپف به مرور زمان پس از جراحی بازگشت می کند.
انتخاب جراحی مناسب با توجه به نوع مشکل و وضعیت سلامت شما انجام میشود. جراحی درمان خروپف ممکن است شامل ترکیبی از چند عمل باشد و یا پس از جراحی برای نتیجه بهتر از روشهای درمانی دیگر مانند CPAP نیز استفاده شود.
انواع جراحیهای آپنه انسدادی خواب و خر و پف شامل موارد زیر است:
-
روش پیلار (پروتز کام)
ایمپلنتهای پالاتال، برای درمان خروپف و موارد شدیدتر آپنه خواب استفاده می شود. در این روش رشتههای فیبری در کام نرم تزریق میشوند. تا بافت آن را سفت و از انسداد راه تنفسی جلوگیری کنند.
هریک از این ایمپلنت ها، حدود ۱۸ میلی متر طول و ۱٫۵ میلی متر قطر دارند. با بهبود بافت اطراف این ایمپلنت ها، کام سفت تر شده و کمتر دچار لرزش و ایجاد صدای خروپف می شود.
-
عمل یوپیپیپی (UPPP)
عمل یوپیپیپی (Uvulopalatopharyngoplasty)، یک روش جراحی است که تحت بی حسی موضعی انجام می شود. یکی از عمل های رایج برای آپنه خواب خفیف یا خروپف شدید است. که در آن جراح با خارج کردن یا تغییر وضعیت بافت اضافه در گلو، راه تنفسی فوقانی را بازتر میکند. دراین عمل،بخشی از بافت نرم پشت گلو که شامل این موارد است. برداشته میشود. همه یا بخشی از زبان کوچک (uvula). بخشهایی از کام نرم و بافتهای کناری گلو، لوزهها و آدنوئیدها.
گاهی یوپیپیپی به تنهایی نمی تواند موارد شدید آپنه خواب را درمان کند. بیمار ممکن است نیاز به جراحیهای مکمل روی دیگر نقاط سیستم تنفسی فوقانی داشته باشد. یا مجبور باشد پس از عمل درمانهای غیرجراحی دیگر را نیز ادامه دهد.
اگرچه این جراحی به ندرت دارای عوارض است. اما عوارض آن می تواند شامل مشکلات بلع، تغییر صدا یا احساس وجود جسمی. در گلو به صورت طولانی مدت باشد.
-
جلو کشیدن استخوان فک MMA
MMA (Maxillomandibular advancement)، یک روش جراحی برای موارد شدید آپنه خواب است. در این روش فک فوقانی یا تحتانی جلو کشیده میشود تا فضا برای عبور هوا در کل گلو افزایش یاید. گاهی أوقات با جلو کشیدن استخوان چانه و عضله جنیوگلوس می توان راه هوایی اوروفارنکس را گشادتر کرد. با این کار مشکل خر و پف که ناشی از تنگی راه هوایی فوقانی است رفع می شود. این تنگی فضا را می توان در رادیوگرافی لترال سفالوگرام بخوبی بررسی کرد. این جراحی بطور خاص توسط جراحان فک و صورت انجام می شود.
برای اطلاع از جراحی های فک و صورت اینجا کلیک کنید.
-
تحریک عصب هایپوگلوسال
با تحریک عصبی که عضلات مجاری تنفسی فوقانی را کنترل می کند. می توان به باز نگه داشتن راه های هوایی و کاهش خروپف کمک کرد.
دستگاهی که از طریق جراحی کاشته می شود، می تواند این عصب را که به آن عصب هیپوگلوسال می گویند تحریک کند. بنابراین شخص می تواند به هنگام خواب تنفس عادی و طبیعی داشته باشد.
-
سپتوپلاستی و کوچک کردن شاخکهای بینی
این روش مناسب کسانی است که دلیل خروپف آنها مشکلات بینی است. عمل سپتوپلاستی برای اصلاح انحراف تیغه بینی انجام میشود تا تنفس از طریق بینی به درستی برقرار شود.
در جراحی کوچک کردن شاخکهای بینی (اندامهای استخوانی داخل بینی که در پزشکی به آن توربینت یا کونکای بینی گفته می شود. در فارسی شاخک گفته میشود). جراح این شاخکها را به طور کامل یا بخشی از آن را خارج میکند تا مسیر تنفسی بازتر شود. این اندامها به دلایل مختلف از جمله آلرژی و حساسیت، بزرگ میشوند و راه تنفسی را تنگ میکنند. لازم به ذکر است هیپرتروفی شاخک تحتانی به ندرت باعث خر و پف می شود. در مقابل ممکن است باعث اختلال در تنفس از بینی یا صدا دار شدن تنفس از بینی شود.
برای اطلاع از جراحی های بینی اینجا کلیک کنید.
-
جلو کشیدن ماهیچه چانهای و زبانی (Genioglossus advancement)
هنگام خواب زبان ممکن است به عقب حرکت کند و مجرای گلو را مسدود کند. در این جراحی یکی از مهمترین ماهیچههای کنترلکننده زبان به جلو کشیده میشود. تا فضا برای تنفس در پشت زبان ایجاد شود. یک برش در فک پایین در محل اتصال زبان ایجاد میشود. برآمدگی کوچک استخوانی محل اتصال این ماهیچه به استخوان فک به جلو کشیده میشود.
-
تعلیق استخوان هیوئید (Hyoid suspension)
این عمل جراحی فضای تنفس در قسمت تحتانی گلو را افزایش میدهد. استخوان لامی یا هیوئید یک استخوان u شکل در گردن است که زبان و دیگر ساختارهای گلو مانند اپیگلوت به آن متصل هستند. در عمل تعلیق هیوئید این استخوان به جلو کشیده میشود و در جای خود تثبیت میشود.
-
گلوسکتومی میانی و لینگوپلاستی (Midline glossectomy and lingualplasty)
این روش جراحی شامل خارج کردن بخشی از قسمت عقب زبان است. تا با کوچکتر کردن زبان، از انسداد مجرای تنفسی در افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب جلوگیری شود. این نوع جراحی چندان رایج نیست.
جراحی هایی که برای درمان خروپف صورت می گیرد، چه عوارضی دارد؟
بسته به نوع جراحی که دریافت می کنید، عوارض جانبی متفاوت است. با این حال، برخی از عوارض جانبی رایج این گونه جراحی ها عبارتند از:
- ایجاد درد یا سوزش در مجاری تنفسی و گلو
- ایجاد عفونت
- ایجاد خشکی در بینی، دهان و گلو
- ادامه یافتن خروپف
- دشواری در تنفس
- تغییرات صدا
اگر بعد از جراحی دچار تب یا درد شدید شوید، لازم است که فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. چرا که این علائم می تواند نشانه ایجاد عفونت باشد.
برای اطلاع از جراحی های ایمپلنت اینجا کلیک کنید.
آیا با جراحی زیبایی بینی نیز می تواند خر و پف را درمان کرد؟
در اغلب مواقع جراحی رینوپلاستی، می تواند مشکلات تنفسی و عملکردی بینی مثل انحراف تیغه بینی را نیز درمان کند. جراحی زیبایی بینی میتواند با برطرف کردن انسداد راه های هوایی، وضعیت تنفس را بهبود بخشد. به همین دلیل گاهی بعضی از بیمارانی که قبل از عمل رینوپلاستی از مشکل خرو پف رنج می بردند، بعد از عمل دیگر این عارضه را تجربه نکردند.
اما اگر علت خروپف چیز دیگری باشد و ربطی به باریک بودن راه هوایی بینی و انحراف تیغه بینی نداشته باشد. ممکن است این مشکل بعد از عمل نیز همچنان باقی بماند.
مشکلاتی مثل آسم و آلرژی، با جراحی زیبایی بینی برطرف نمیشوند. باید برای آن به دنبال درمانهای دیگر بود.
همچنین باید گفت با کمک جراحی رینوپلاستی، تنها ۲۰٪ از این مشکل را می توان حل کرد.
البته جراحی بینی و کاهش وزن در کنار یکدیگر، می تواند نیمی از مشکلات خروپف های شبانه را برای بیمار برطرف کند.
برای درمان قطعی این بیماری نیاز به جراحی های لازم برروی قسمت هایی از حلق و بینی است که باعث انسداد راه های هوایی شده اند داریم.
آیا بعد از جراحی زیبایی بینی، ممکن است دچار خر و پف شویم؟
واضح است که تا چند هفته بعد از عمل بینی و حتی گاهی تا چندین ماه، صدادار بودن تنفس یا خروپف کردن امری طبیعی و شایع است.
در طول دوره نقاهت بعد از عمل، چنانکه ظاهر بینی شما متورم است. قسمت داخلی بینی تان نیز متورم خواهد بود. همین تورم خود می تواند باعث باریک شدن مجاری تنفسی و ایجاد خروپف شود. اما جای نگرانی نیست. با از بین رفتن تورم مجاری تنفسی، احتمالاً خروپف شما متوقف میشود.
اما اگر تا شش ماه پس از جراحی خروپف متوقف نشد. باید به پزشک خود مراجعه کنید. در بعضی مواقع باید به دنبال دلایل دیگری برای خروپف بعد از عمل بینی باشیم. در این حالت پزشکتان مجاری تنفسی شما را از زوایای مختلف بررسی کرده تا علت دقیق خروپف شما را مشخص کند.
مشاهده سایت مقالات مرتبط با تاثیر جراحی بینی بر درمان خر و پف
منابع
https://www.healthline.com/health/surgery-for-snoring
https://sleep-doctor.com/blog/does-nasal-surgery-for-snoring-work/
https://www.healthline.com/health/snoring
https://www.southerncross.co.nz/group/medical-library/snoring-causes-treatment-surgery
https://www.sleepassociation.org/sleep-treatments/surgery-options-snoring/